Yakın zamanlara kadar eşekler dikkatimi çekmemişti. Halbuki öğretmenliğimin ilk yılları Savrun köyünde geçmişti.

Halk  geçimini koruluktan temin ederdi. Her evin  ahırında  kaçak odunları  taşıyacak bir birkaç eşek bulunurdu.

Köylüler vefasızdı .  Köydeki eşekler  yıllarca çalıştırılır ve

yaşlanınca   ahırdan çıkarılırdı.  Zavallı hayvanlar yıllarca hizmet ettikleri evlerin, ahırların / önünde başı boş dolaşırdı. köyün yaramaz çocukları eşekleri rahatsız etmeye başlarlar; kimisi eşeğin üzerine biner, kimisi bindiği eşeğin yürümesi için dayak atardı. Çocukların yaptığı  bu işkence köylülerin hoşuna giderdi.

Kış gelip de karlar yağmaya başlayınca sahipsiz hayvanların çileli günleri başlardı.  Kaderlerine terk edilen  bu eşekler  köy içinde  dolaşıp dururlardı . O tarihlerde yılkı atları gibi yılkı eşekleri de vardı. Bunlar sonbahar gelince “Eşek meydanında” toplanırdı.   Yamaçlardaki kuru otları yerdi.  Zaten eşekler kalender hayvanlardı. Buldukları ile yetinir; kimsenin kusuruna kalmazlardı.

Benim ortaokul yıllarımda “Eşek meydanı” o  kadar dolu değildi. Sahipsiz hayvanlar eşek meydanında dolaşıp dururlardı.  Susadıkları vakit  ırmağa inerler; Çaltı çayından içerlerdi

Savrun’ da öğretmendim. Ramazan kış mevsimine gelmişti. İftarımı her akşam bir evde yapıyordum.

 Namazdan sonra misafir kaldığım evden ayrıldım. Okul yolu mezarlığın kenarından geçiyordu. Mezarlıkta bir takım karartılar gördüm. Bunlar “ahırdan  kovulan eşekler” olmalıydı diye düşündüm. Fazla beklemeden evime /okula geldim.

Sabahleyin öğrenciler kendi aralarında konuşuyorlardı. Mezarlığa kurtlar gelmiş, sahipsiz eşeklerden  bir kaçını yemiş. Muhtara bunun gerçeklik payını sordum. Söylenenler doğruydu. Mezarlıktakiler eşek değil köye inen kurtlarmış.

Libya’ya çalışmaya giden arkadaşlarım çölde sahipsiz develerin dolaştığını söylemişlerdi. Dikenden başka yiyecekleri olmayan develer de yılkılar gibi kaderlerine terk edilmişti.

Yine aynı zamanda  Yunan adalarında sahipsiz eşekler başı boş dolaşmaktadır.  Bugün güney doğu illerimizde taşımacılık katırlarla yapılmaktadır. Sarp ve kayalık arazide  en mükemmel taşıma aracı katırlardır.